Nie do przecenienia była rola, którą w historii NSZZ RI „Solidarność” odegrało polskie duchowieństwo. Zaangażowanie hierarchii kościelnej miało fundamentalne znaczenie szczególnie w pierwszej połowie 1981 roku, gdy rolnicy z całego kraju organizowali akcje protestacyjne, mające nakłonić władze państwowe do rozmów o legalizacji Związku. Decydujące w tej batalii było poparcie Prymasa Tysiąclecia kardynała Stefana Wyszyńskiego, zdecydowanie broniącego prawa rolników do zrzeszania się w niezależne związki. Stąd Episkopat Polski pod przewodnictwem nowego prymasa Polski arcybiskupa warmińskiego Józefa Glempa (7 lipca Jan Paweł II prekonizował go arcybiskupem metropolitą warszawskim, a także arcybiskupem metropolitą gnieźnieńskim) wydawał się jedyną instytucją, która mogła nakłonić zróżnicowane środowisko rolniczej „Solidarności” do podjęcia dialogu. 13 lipca, w trakcie zorganizowanego w siedzibie Sekretariatu Episkopatu Polski spotkania liderów związkowych, postanowiono między innymi zaproponować zawieszonym członkom OKZ powrót do pracy i powołać komisję statutową OKZ, która przygotowałaby projekt zmian na I Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ RI „Solidarność”.

Uspokojenie sytuacji pozwoliło zwiększyć aktywność w innych obszarach działalności. Dzięki temu 17 lipca zawarto porozumienie między NSZZ RI „Solidarność” a zrzeszeniami hodowców i producentów rolnych, na podstawie którego Związek został uznany za jedynego reprezentanta interesów zawodowych rolników, natomiast zrzeszenia miały zająć się obroną interesów poszczególnych gałęzi produkcji rolnej. Jednocześnie umożliwiło to uporządkowanie kwestii składek członkowskich, które każdy członek „Solidarności” miał wpłacać na konto Związku.

Kalendarium NSZZ RI „Solidarność” 1981 r.

Kwestie finansowe stały się przyczyną najpoważniejszego konfliktu NSZZ RI „Solidarność” z rządem. 6 lipca odbyło się spotkanie przedstawicieli Komisji ds. Realizacji Porozumień Rzeszowsko-Ustrzyckich z Zespołem Międzyresortowym do Współpracy z Organizacjami Rolniczymi i Związkami Zawodowymi Rolników, podczas którego pierwszy raz pojawiła się kwestia rozdziału środków Funduszu Rozwoju Rolnictwa. 20 lipca władze krajowe rolniczej „Solidarności” zaprotestowały przeciwko faworyzującym CZKiOR zasadom, czyli planom obligatoryjnego przekazywania 20 procent budżetu na konto Związku Kółek Rolniczych. OKZ zażądał zamiany tego stanu rzeczy pod groźbą strajku podatkowego (od 1 września członkowie NSZZ RI „Solidarność” mieli wstrzymać się z opłacaniem trzeciej raty podatku rolnego). Już sama zapowiedź uruchomienia radykalnych środków sprzeciwu rzutowała na klimat rozmów z reprezentantami Ministerstwa, które trwały jeszcze wiele tygodni.

Fot. Kalendarium 40leciaRI

 
Tags