Próby wyeliminowania Związku z życia społecznego nie miały szans powodzenia, przyczyniły się za to do zwiększenia działań na rzecz utrzymania jedności całego ruchu. Na zjeździe OKZ 12–13 września przyjęto uchwałę, w której utworzoną przed niespełna miesiącem Radę Porozumiewawczą uznano za ciało działające w sprzeczności ze statutem. Jednocześnie wezwano osoby uczestniczące w pracach Niezależnych Samorządnych Chłopskich Związków Zawodowych „Solidarność” do natychmiastowego odstąpienia od tej działalności, grożąc odebraniem mandatów na zjazd krajowy.

Kalendarium NSZZ RI „Solidarność” 1981 r.

Brak rezultatów w kluczowych dla rolników kwestiach skutkował pojawianiem się lokalnych inicjatyw, które miały stanowić odpowiedź na podnoszone przez mieszkańców wsi potrzeby szybkiego uregulowanie spraw gospodarki żywnościowej w Polsce. Przede wszystkim należy podkreślić, że 13 września działalność zainaugurowała Wszechnica Związkowa pod kierunkiem Wandy Pomianowskiej, Zofii Józefowicz i prof. Zbigniewa Wierzbickiego, której zadaniem było organizowanie szkoleń dla przewodniczących struktur gminnych i wiejskich. W ramach kształcenia elit związkowych kładziono nacisk na naukę zasad polityki lokalnej, prowadzenie zebrań i dokumentacji, a także przekazywano informacje, dotyczące historii i socjologii wsi.

Co prawda 23 września ogłoszono, że premier podpisał uchwałę o wykorzystywaniu FRR, zgodnie z decyzją walnego zebrania rolników wsi, ale było to w zasadzie jedyne ustępstwo ze strony władz w tym czasie. Tam, gdzie przeciągające się negocjacje nie rokowały już choćby kompromisowego rozwiązania kryzysu, coraz częściej sięgano po radykalne środki. Obok znanych już metod walki, polegających na okupacji budynków administracyjnych (na przykład 19–24 września rolnicy okupowali UMiG w Zakroczymiu) czy rozpoczętym we wrześniu strajku podatkowym, działacze NSZZ RI „Solidarność” rozpoczęli tak zwaną walkę o ziemię, domagając się przeprowadzenia korzystnej dla gospodarstw rodzinnych parcelacji sektora gospodarki uspołecznionej. W całym kraju siłą przejmowano sporne grunty oraz majątek PGR i RSP. Przykładowo po jednej z takich akcji w województwie bydgoskim rozpoczął się długotrwały konflikt wokół spornej kwestii, który zakończyło dopiero wprowadzenie stanu wojennego.

Pielęgnowano za to dobre relacje środowiska związkowego z duchowieństwem. W uroczystościach dożynkowych zorganizowanych z inicjatywy NSZZ RI „Solidarność” 20 września w Olsztynie uczestniczył prymas Polski arcybiskup Józef Glemp. Działacze związkowi niejednokrotnie dawali wyraz przywiązania do wartości chrześcijańskich, czego najlepszym przykładem było przyjęcie uchwały w sprawie korzystania z sal szkolnych dla potrzeb katechetycznych. Skierowany do Ministerstwa Oświaty i Wychowania dokument zwracał uwagę na potrzebę udostępnienia sal szkolnych do prowadzenia lekcji religii.

Fot. Kalendarium 40leciaRI

 
Tags