Polska wieś – polska historia…Czterdziesta rocznica utworzenia rolniczej „Solidarności” jako ruchu ogólnopolskiego, choć obchodzona skromnie i w okrojony sposób, narzucony pandemią COVID-19, jest ważnym przypomnieniem ciągu wydarzeń, które w powojennej historii Polski walnie przyczyniły się do odzyskania wolności i niepodległości. To także przypomnienie osób, które odegrały znaczącą rolę w walce rolników o godność i należny
Po zarejestrowaniu Związku rozpoczęły się przygotowania do wyborów władz lokalnych, które miały poprzedzić ogólnopolski zjazd rolniczej „Solidarności”. Ponieważ jednak termin walnego zebrania delegatów kilka razy przekładano, ostatecznie nie doszło do niego przed wprowadzeniem stanu wojennego. W trakcie kilkunastu tygodni działaczom chłopskim w całej Polsce udało się stworzyć strukturę terenową silnej, niezależnej organizacji na wsi, która
Wraz z wprowadzeniem stanu wojennego władze zawiesiły działalność wszystkich organizacji społecznych oraz związków zawodowych i jednocześnie rozpoczęły realizację długo opracowywanego planu rozbicia struktur opozycyjnych – w ramach akcji „Jodła” wieczorem 12 grudnia 1981 roku internowano pierwszych działaczy „Solidarności”. Wobec członków Związku zastosowano również inne metody represji, na przykład długotrwałe przesłuchania czy zmuszanie do podpisywania upokarzających
Pryncypialne stanowisko władz w kwestii zarejestrowania NSZZ RI „Solidarność” zdecydowanie utrudniało prowadzenie negocjacji, choć rolnicy wykonali w kwietniu kilka gestów, które miały ułatwić rozwiązanie sporu. Przyspieszeniu porozumienia służyło między innymi spotkanie 6 kwietnia reprezentantów OKZ z prezesem NK ZSL Stanisławem Gucwą i członkiem Biura Politycznego KC PZPR Kazimierzem Barcikowskim, podczas którego rozmawiano o możliwościach opublikowania
Nie do przecenienia była rola, którą w historii NSZZ RI „Solidarność” odegrało polskie duchowieństwo. Zaangażowanie hierarchii kościelnej miało fundamentalne znaczenie szczególnie w pierwszej połowie 1981 roku, gdy rolnicy z całego kraju organizowali akcje protestacyjne, mające nakłonić władze państwowe do rozmów o legalizacji Związku. Decydujące w tej batalii było poparcie Prymasa Tysiąclecia kardynała Stefana Wyszyńskiego, zdecydowanie
Rozpoczęte w październiku strajki były kontynuowane w następnym miesiącu. Brak możliwości uzyskania jakichkolwiek ustępstw ze strony władzy, skutkował dalszą radykalizacją nastrojów w środowisku i spontanicznymi wybuchami protestów na terenie całej Polski. Nie oglądając się na wyniki prac OKZ, działacze związkowi w regionach sami zaczęli kierować akcjami protestacyjnymi, których częstotliwość zwiększyła się po decyzji rządu z
Od początku lutego we wszystkich regionach działacze chłopscy organizowali akcje protestacyjne, podczas których wyrażano solidarność ze strajkującymi w Rzeszowie. 2 lutego w Toruniu rolnicy przemaszerowali spod bazyliki katedralnej Świętych Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty przez Stary Rynek, a następnie ulicami: Słowackiego, Sienkiewicza, Gagarina do Auli Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, w której odbyło się spotkanie przedstawicieli środowiska
Euforia wywołana podpisaniem porozumienia gwarantującego swobodną działalność rolniczej „Solidarności” udzieliła się całemu społeczeństwu. W kraju otwarcie manifestowano radość z odniesionego zwycięstwa, przede wszystkim w trakcie organizowanych wtedy niezależnych obchodów świąt patriotycznych i uroczystości religijnych. Uczestniczyli w nich także rolnicy, wzbogacając pochody i przemarsze w miastach o elementy ludowe (asysta kosynierów, delegacje w strojach regionalnych). Na
Zorganizowany 8–9 marca Ogólnopolski Zjazd Delegatów NSZZ RI „Solidarność” w Poznaniu był wielkim świętem demokracji, na które przybyło około 1500 osób z całej Polski, w tym między innymi Lech Wałęsa. Zjazd rozpoczęła msza święta, odprawiona w kościele dominikanów przez arcybiskupa Jerzego Strobę. Następnie uczestnicy udali się do budynku Opery Poznańskiej gdzie zapadły najważniejsze dla Związku
Jednym ze skutków, prowadzonej konsekwentnie przez władze taktyki „odcinkowych konfrontacji”, był wzrost nastrojów antychłopskich w miastach. Umiejętnie podsycany antagonizm na linii miasto–wieś ujawnił się szczególnie pod koniec 1981 roku, kiedy to nawet niektóre struktury pracowniczej „Solidarności” zaczęły krytykować strategię NSZZ RI „Solidarność”, oskarżając partnerów o wywołanie w Polsce kryzysu żywnościowego. Pogarszające się z dnia na
